“Infinity took me to places I had never been to before.”
(Steven Magee)

Muzika uz post: Interstellar Main Theme – Extra Extended – Soundtrack by Hans Zimmer

Iz australijske opservatorije Heaven’s Mirror (Yass, North South Wales; 530 m n.v.) su mi poslali set podataka o maglini IC 2944, snimljenoj uskopojasnim filterima. Snimci su bili: 3 x 10 min sa H-alfa, 4 x 10 min sa O-III i 2 x 10 min sa S-II filterom, za ukupno 90 min ekspozicije. Teleskop je bio Takahashi FSQ 106-ED (fokus 530 mm, prečnik 106 mm), spojen na kameru FLI PL16803. Obradu sam izvršio u softverima Deep Sky Stacker, Pixinsight i Photoshop.  Korišteno je mapiranje SHO tehnikom, pri čemu je kasnije upotrebljen SCNR alat u Pixinsight (tako da je, u konačnici, hidrogen u maglini prikazan zlatnom bojom, a oksigen plavom). Više o uskopojasnim filterima, tehnikama obrade i paletama za mapiranje kanala možete pročitati na ovom linku.

Dole su dati kropovani snimci i uvećani prikaz centralnog dijela gdje se vide i Bokove globule, regioni rađanja novih zvijezda.

Više o maglini:

IC 2944/48 (Caldwell 100), također poznata kao maglina “Running chicken”, u slobodnom prijevodu “Trčeće pile/kokoška” (jer ima strukturu koja neke podsjeća na pticu) je maglina koja se nalazi u pravcu sazviježđa Kentaur (Centaurus). Iako je naki nazivaju i maglina Lambda Kentaura, zvijezda Lambda Kentaura (11 po sjaju u sazviježđu Kentaur) je udaljena oko 410 svj. godina od nas i nema nikakve veze sa ovom maglinom, osim što leži na istom pravcu.

Naziv “Running nebula” je dao Hans Vernberg u svom priručniku “Atlas of Deep Sky Splendors”. “MegaStar” atlas navodi npr. da se naziv IC 2944 odnosi na otvoreni zvjezdani skup koji je okružen emisionom maglinom 2948 (greškom su naveli da se radi o refleksivnoj maglini).

Maglina je udaljena od nas oko 6000 svj. godina, a dužine je oko 70 svj. godina. Ovo je aktivni region formiranja zvijezda. Sadrži i tzv. Bokove globule (prema imenu holandskog astronoma Barta Boka koji ih je prvi put otkrio 1940-tih), koje su mjesto aktivnog stvaranja (rađanja) zvijezda. U ovoj maglini one se nazivaju i Thackeray-ove globule prema južno-afričkom astronomu koji ih je proučavao. Thackeray je još 1950-te istraživao ovu maglinu i jedan od njegovih radova se može naći na ovom linku.

U crvenkastom oblaku gasovitog vodika, tipično za emisijske magline u područjima koja stvaraju zvijezde, nalazi se i energično zvjezdano jato Collinder 249 – u kojem se nalaze zvijezde rođene prije oko 8 miliona godina. Vruće zvijezde ovog jata proizvode toliko ultraljubičastog zračenja i jakog vjetra da joniziraju okolni gas, pri čemu maglina svijetli crvenkastom bojom u vidljivom dijelu spektra.

Ovakve užarene magline relativno su kratkotrajne u astronomskim vremenskim skalama (obično nekoliko miliona godina), što znači da će i ova maglina relativno brzo nestati jer se ultraljubičasto zračenje smanjuje i okolni gas se raspršuje.

Cijela ova regija je prekrasno područje i za posmatranje teleskopom. U blizini su dvije male magline (RCW 60 (Gum 39) i IC 2872). Tu je i manja okrugla emisiona maglina RCW 61 (Gum 41). Pored magline nalazi se i vrlo bogato otvoreno zvjezdano jato NGC 3766 (Maglina “Biser”, eng. Pearl), a u blizini je i otvoreno jato IC 2714, kao i prekrasno otvoreno jato NGC 3532 i dio magline Eta Carinae. Dole je prikazana maglina sa nazivima pojedinih dijelova (astrometrija urađena na astrometry.com).

Infracrveni snimak ove magline može se vidjeti na ovom linku.